Vrijheid leidt tot ongelijkheid en dient te worden beteugeld. Het is in een notendop het denken van de Franse schrijver Michel Houellebecq. Op uitnodiging van Deventer Literair en Alliance Française ging Maarten van Buuren in op dit thema. Van Buuren is emeritus hoogleraar Franse literatuur aan de Universiteit van Utrecht.
L’histoire se répète. Net als een maand geleden bij Marieke Lucas Rijneveld stroomde de Sociëteit aan de Grote Poot helemaal vol. Pianokruk en vensterbank boden uiteindelijk nog plek aan de laatst binnengekomen bezoekers. “Zoveel bezoekers, dat lukt ook in Amsterdam niet” reageerde de verbaasde Maarten van Buuren.
Zoals gezegd: het ongebreidelde liberalisme is niet favoriet bij Michel Houellebecq (1956). Tegenover het liberalistische ideaal van Benjamin Constant (1767-1830), waarbij iedereen de kans krijgt om zich te ontwikkelen, vinden we in Houellebecq een hedendaagse opponent. Die stelt dat vrijheid leidt tot ongelijkheid, zowel economisch als seksueel. Er vindt een genadeloze selectie plaats en het is vooral de happy few die er van profiteert. De gedachte van de Franse revolutionairen in de 18e eeuw was zo gek nog niet: aan vrijheid en gelijkheid werd broederschap toegevoegd.
Om uitwassen te voorkomen stelt Houellebecq dat er deugdelijke economisch sociale wetgeving moet zijn, zo legt Van Buuren uit. Opvallend genoeg kent de Franse schrijver een opvallende rol toe aan huwelijk, gezin en kerk. Iets dat we niet direct uit z’n eigen leven kunnen destilleren. Maar goed, de kerk geldt dus als eerlijke distributeur van seksueel goed voor Houellebecq.
Gerco Grevers
Herman Riphagen was uiteraard weer present met zijn camera.
