Op zondag 18 september heeft Deventer Literair de schrijfster Susan Smit te gast gehad. Smit, die behalve schrijfster ook een bekende verschijning is in de media, nam ons mee door twee van haar boeken.
Binnenkort verschijnt De eerste vrouw. Het boek verhaalt over de Brabander Lou Tellegen die de grootste Nederlandse ster van de stomme film zou worden. Een avontuurlijk en impulsief leven, waarbij de ontmoeting met de Frans-Nederlandse actrice Sarah Bernhardt van doorslaggevende betekenis zou zijn. Tellegen, gedreven door de hang naar roem, zal uiteindelijk een ster op Broadway worden. “Ik had wel 20 boeken over Tellegen kunnen schrijven” zegt Smit. “Maar ik moest me beperken”. Hoofdthema van dit boek is zonder twijfel de ontmoeting met de Amerikaanse actrice Geraldine Farrar. Farrar, een icoon in de emancipatiebeweging, viel als een blok voor vrouwenverslinder Tellegen. “En dat terwijl Farrar altijd had beweerd dat de kunst voor alles ging.”
Smit die aanvankelijk begon met schrijven over esoterische onderwerpen, is nu toch vooral de richting van de historische roman opgegaan. Daar kunnen we zonder probleem ook Gisèle onder scharen. Gisèle (2013) beschrijft een decennium uit het leven van Gisèle van Waterschoot- Van der Gracht. Van Waterschoot – Van der Gracht (1912-2013) was een Amsterdamse kunstenares die in de oorlog Joodse studenten liet onderduiken. Maar zoals dat nou eenmaal gaat met kunstenaars: er waren ook de verhoudingen. Met de dichter Adriaan Roland Holst en met de Amsterdamse burgemeester d’Ailly. Smit wil met het boek een licht werpen op de keuzes die mensen maken. Niet alles is zwart of wit, maar er zijn veel grijstinten. “Ik denk echt dat mensen door het lezen van boeken een beter mens kunnen worden” zegt ze daarover. Smit heeft een bijzondere herinnering overgehouden aan het contact met de hoogbejaarde kunstenares. “Ze stief pal na de voltooiing van het boek, waar ze op haar sterfbed ook kennis van genomen heeft.”
Het uur van de wolf heeft een aflevering gemaakt over Gisèle van Waterschoot-Van der Gracht. Kijk hier voor Het steentje van Gisèle
De foto’s zijn gemaakt door Herman Riphagen.
Gerco Grevers
